Month: March 2024

1. Արամը մայրիկին նվիրեց սպիտակ ու  դեղին կակաչներից կազմված  ծաղկեփունջ։  Քանի՞ սպիտակ կակաչ  կար ծաղկեփնջում, եթե հայտնի է, որ դեղին կակաչները սպիտակներից 2 անգամ շատ էին, իսկ  բոլոր կակաչները միասին 33 հատ էին։
   1+2=3
   33:3 = 11
   11
2. Ծաղկեփնջում դեղին վարդերի քանակը 4 անգամ շատ էր սպիտակ վարդերի քանակից։ Քանի՞ դեղին վարդ կար ծաղկեփնջում, եթե ծաղկեփնջում վարդերի ընդհանուր քանակը 25 էր։
   1+4=5
   25:5=5
   5×4=20
   
3. Աննան ու իր  փոքրիկ  քույրիկը  որոշեցին տատիկին    միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  3000  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  Աննան,  եթե    նա    քույրիկից  5  անգամ շատ գումար ուներ։
   1+5=6
   3000:6=500
   500×5=2500
4. Աշոտն ու եղբայրը    որոշեցին իրենց քույրիկին   միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  2400  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  Աշոտը,  եթե    նա    եղբորից  400 դրամ ավելի շատ գումար ուներ։
   2400-400=2000
   2000:2=1000
   1000+400=1400
5. Զամբյուղում կար 10 կարմիր,   8  սպիտակ և 6 դեղին վարդ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ վարդ պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ հանել ենք գոնե 1 կարմիր վարդ։
   8+6=14
   14+1=15
6. Զամբյուղում կար 6 կարմիր,   5  սպիտակ և 11 վարդագույն գերբերա։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ գերբերա պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք երեք տարբեր գույնի գերբերա։
   11+6+1 = 18
   18
7. Զամբյուղում  կար 10  կարմի, 12 դեղին և 6 սպիտակ մեխակ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ մեխակ  պետք է վերցնել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք 2 տարբեր գույնի մեխակ։
   12+1=13
8. Մարգագետնում 1800 ծաղիկների  2/9  մասը  կակաչներ էին։    Քանի՞ կակաչ  կար մարգագետենում։
   1800:9×2=400
9. Նարեկն ու իր պապիկը  այգում միասին տնկեցին ծառեր։ Նրանք միասին քանի՞  ծառ տնկեցին, եթե նրանց  տնկած  ծառերի  քանակը կրկնապատկենք, արդյունքը  փոքրացնեք 5-ով, ապա կստանաք 3-ի հնգապատիկը։
   5+3=8
   8:2=4
   
10. Պարտեզում եղած նարգիզների քանակի կրկնապատիկից, եթե հանենք ամենափոքր երկնիշ թվի եռապատիկը, ապա կստանանք 10։ Քանի՞ նարգիզ կար պարտեզում։
    *x2-10×3=10
    10×3=30
    30+10=40
    40:2=20
    *=20
    
11. Սիրելի սովորողներ, կազմեք   գարնան ու  գարնանային տոներին նվիրված   խաչբառ, ինչպես նաև խնդիրներ։

Հրամայական Եղանակ

284. Հրաման արտահայտող նախադասությունները գտի՛ր և դրանց բայերն ընդգծի՛ր:

Կշրջես աշխարհից աշխարհ ու տուն կգաս:
Շրջի՛ր աշխարհից աշխարհ ու տուն արի՛:
Արծվի ճուտ ես պահում, որ մեծանա, արծիվ դառնա:
Արծվի ճուտ պահի՛ր, որ մեծանա, արծիվ դառնա:
Չես քնի, մինչև տատդ հեքիաթ չպատմի:
Մի՛ քնիր, մինչև տատդ հեքիաթ չպատմի:

285. Տրված բայերի հրամայական ձևերը կազմի՛ր:
            Օրինակ՝
գրել – գրի՛ր – գրեցե՛ք, աղալ- աղա՛- աղացե՛ք:

Ա. Սիրել­—սիրի՛ր – սիրե՛ք

 Կանչել—կանչի՛ր-կանչե՛ք

 Նկարել-նկարի՛ր-նկարե՛ք

 Լսել-լսի՛ր-լսե՛ք

 Նստել-նստի՛ր-նստե՛ք

 Կանգնել-կանգնի՛ր-կանգնե՛ք

 Զանգել-զանգի՛ր-զանգե՛ք

 Կապել-կապի՛ր-կապե՛ք

 Փրկել-փրկի՛ր-փրկե՛ք

 Կապկպել-կապկպի՛ր-կապկպե՛ք

 Կոտրատել-կոտրատի՛ր-կոտրատե՛ք

 Կապոտել-կապոտի՛ր-կապոտե՛ք
 Խաղալ-խաղա՛-խաղացե՛ք

 Սողալ-սողա՛-սողացե՛ք

 Կարդալ-կարդա՛-կարդացե՛ք

 Գնալ-գնա՛-գնացե՛ք

 Մնալ-մնա՛-մնացե՛ք

 Գոռալ-գոռա՛-գոռացե՛ք

286. Տրված բայերը հրամայական դարձրո՛ւ և Բ շարքի բայերի հրամայական ձևերով կազմի՛ր նախադասություններ:

Ա. Հեռանալ-

 Գոհանալ-գոհանա՛

 Վախենալ-վախենալ

 Կամենալ-կամենա՛

 Հասնել-հասի՛ր

 Թռչել-թռչի՛ր

 Մեռնել-մեռի՛ր

 Կորչել-կորչի՛ր

 Փախչել-փախչի՛ր

Բ. Ուտել-կե՛ր    Ճաշդ կե՛ր։

 Գալ-արի՛       Տղա, արի՛ դասարան։

 Տալ-տու՛ր     Արման տու՛ր իմ հեռախոսը։

 Լինել-եղի՛ր     Եղի՛ր բարի։

 Տեսնել-տե՛ս     Վաչը տե՛ս այս արձանը

 Ելնել-ելի՛ր        Արտուր ելի՛ր տեղիցտ

287. Հրամայի՛ր և արգելի՛ր (տե՛ս օրինակը): Կետադրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ:

            Օրինակ՝
հավաքել – հավաքեցե՛ք կամ հավաքե՛ք – մի՛ հավաքեք:
Մաքրել – մաքրեցե՛ք – մի՛ մաքրեք:
Գնալ – գնացե՛ք – մի՛ գնաք կամ մի՛ գնացեք:
Հեռանալ – հեռացե՛ք – մի՛ հեռանաք կամ մի՛ հեռացեք:

            Վճարել-

 Հաշվել-հաշվե՛ք-մի՛ հաշվեք

 Հանել-հանե՛ք-մի՛ հանեք

 Գումարել-գումարե՛ք-մի՛գումարեք

 Գողանալ-գողացե՛ք-մի՛ գողացեք

 Բարձրանալ-բարցրացե՛ք-մի՛ բարցացեք

 Խաղալ-խաղացե՛ք-մի՛ խաղացեք

 Խոսել-խոսե՛ք-մի՛ խոսեք

 Փորել-փորե՛ք-մի՛փորեք

  Գիտենալ-ամացե՛ք-մի՛ ամացեք

 Մոտենալ-մոտեցե՛ք-մի՛ մոտեցեք

Ժխտական խոնարհում

289. Նախադասությունները ժխտական դարձրո՛ւ: Ինչի՞ միջոցով արեցիր:

            Օրինակ՝
            Նա երեկոյան բակում էր: -Նա երեկոյան բակում չէր:
            Ձկների բնակարանը ծովն է:- Ձկների բնակարանը ծովն չէ
            Հատուկ նշված տեղով անցավ փողոցը:- Հատուկ նշված տեղով չանցավ փողոցը
            Առանց ջրի կյանք կա:- Առանց ջրի կյանք չկա:
            Ճահճուտներում փարթամ խոտ ու հսկա ծառեր կան:- Ճահճուտներում փարթամ խոտ ու հսկա ծառեր չկան:
            Առականգիր Կռիլովը երկար ժամանակ աշխատեց Պետերբուրգի հանրային                գրադարանում:- Առականգիր Կռիլովը երկար ժամանակ չաշխատեց Պետերբուրգի հանրային           գրադարանում:

290. Նախադասություaնները ժխտական դարձրո՛ւ: Ի՞նչ փոփոխություններ կատարեցիր:

            Օրինակ՝
Մարդը թափահարում է դրոշակը: – Մարդը չի թափահարում դրոշակը:

            Խաչմերուկում շարժումը կառավարում է լուսակիրը:- Խաչմերուկում շարժումը      չի կառավարում  լուսակիրը:
            Այդ լճի ջրերը սառչում են:- Այդ լճի ջրերը չեն սառչում։
            Նա իր երգը հորինել է ժողովրդի համար:- Նա իր երգը չի հորինել ժողովրդի համար:
            Շունչը պահած մարդը կարողանում է ջրի տակ մի րոպեից ավելի դիմանալ:- Շունչը պահած մարդը չի կարողանում  ջրի տակ մի րոպեից ավելի դիմանալ:
            Նա հետաքրքրվում էր ամեն ինչով:- Նա չէր հետաքրքրվում  ամեն ինչով:
            Նրա հարցերի թիվը հիմա մեծացել:- Նրա հարցերի թիվը հիմա չի մեծացել:
            Երկու գրքերն իրարից տարբերվում են:- Երկու գրքերն իրարից չեն տարբերվում։

Նյութը կարդա, և հիշիր

Բայը ցույց է տալիս գործողություն: Բայի ուղիղ ձևերն ունեն -ել կամ -ալ վերջավորություն (խոսել, խաղալ): Բայն ունի երեք դեմք՝ (I, II, III), և երկու թիվ՝ (եզակի, հոգնակի), որոնք արտահայտվում են բայական համապատասխան վերջավորություններով կամ օժանդակ բայի ձևերով (եմ, ես, է, ենք, եք, են, էի, էիր, էր, էինք, էիք, էին):

Բայը կարող է ցույց տալ ներկայում կատարվող, անցյալում կատարված կամ դեռ չկատարված, կատարվելիք գործողություն: Ըստ դրա էլ բայն ունի երեք ժամանակ՝ ներկա (գրում եմ), անցյալ (գրել եմ, գրեցի, գրում էի) և ապառնի (գրելու եմ, գրեմ, կգրեմ, պիտի գրեմ):